środa, 23 kwietnia 2014

Instrumenty muzyczne

Tym razem chciałbym poruszyć pewien temat, który swego czasu niezwykle mnie zaintrygował. Już jako dziecko zastanawiało mnie, skąd bierze się dźwięk. Jest to nieodzowny element naszego życia. Pojawia się właściwie w każdej sytuacji, na ulicy, w samochodzie, czy nawet w domu. Są to dźwięki wydawane przez nas samych, bądź przez otoczenie.
Sztuka jednak, do której zalicza się także muzyka wykształciła w sobie pewne cechy naśladownictwa. Dzięki temu możemy doszukiwać się w filmach, bądź przedstawieniach teatralnych pewnych podobieństw odnoszących się do życia codziennego.
Jednak jak to wygląda w praktyce, jakie instrumenty wykorzystywane są do konkretnych celów, w jaki sposób wydobywa się z nich dźwięk i ostatecznie... jak one brzmią. Oto odpowiedź na owe pytania.

Instrumenty muzyczne dzieli się na cztery podstawowe grupy, dęte drewniane, dęte blaszane, strunowe i perkusyjne.


Instrumenty dęte drewniane


Grupa instrumentów pochodzi od trzciny, wydrążonego drewna, które można użyć jako piszczałkę. Do tej grupy należą: flet, flet piccolo, klarnet, obój, rożek angielski, fagot, kontrafagot, saksofon. Źródłem dźwięku jest słup powietrza.

1. Flet - dziś budowany z metalu, niegdyś z drewna. Ma stroik wargowy. Odmianą jest flet piccolo, pełniący w orkiestrze rolę najwyższego głosu.
Posłuchaj



2. Klarnet - ma pojedynczy stroik trzcinowy przymocowany do ustnika.
Posłuchaj




3. Obój i rożek angielski - mają podwójny stroik trzcinowy umieszczony w rurce ustnikowej. Dźwięk obu instrumentów jest aksamitny i miękki.
Posłuchaj




4. Fagot i kontrafagot - mają podwójne stroiki trzcinowe umieszczone w rurce ustnikowej. Są one najniżej brzmiącymi instrumentami dętymi drewnianymi.



5. Saksofony - mają pojedynczy stroik trzcinowy mocowany do ustnika - jak klarnet. Dlatego tez zaliczamy je do grupy instrumentów dętych drewnianych, mimo że zbudowane są z metalu. Skonstruowane zostały w 1846 roku przez Adolfa Saxa. Występują w czterech wielkościach - sopranowy, altowy, tenorowy i barytonowy.
Posłuchaj



Budowa okresu muzycznego

Kolejnym aspektem należącym do muzycznych podstaw, jakiego nie wolno pominąć jest budowa okresu muzycznego. Jednak co to takiego?
Muzyka zbudowana jest na podobnych zasadach, jak opowiadanie. W obu przypadkach podstawą są zdania, które z kolei tworzone są przez pewne myśli, niuanse, motywy, słowa.
 Motyw to najmniejsza cząstka muzyczna. Motywy układają się w pewną myśl, zdania, okresy.
Okres złożony z dwóch zdań tworzy najmniejszą formę muzyczną. Melodia poprzednika jest niedokończona, zawieszona. Melodia następnika sprawia wrażenie odpowiedzi.
Mogą być one zestawione na zasadzie:
- podobieństwa (a+a1)
- kontrastu (a+b)

Dwa małe okresy tworzą wielki okres muzyczny.


Bardzo ciekawym i wyrazistym przykładem na budowę okresu muzycznego jest
Preludium A-dur op.28 nr7 F.Chopina




Typy głosu ludzkiego

Dziś chciałbym przybliżyć kilka szczegółów dotyczących kwestii może dla niektórych banalnej, lecz kryjącej w sobie pewne muzyczne podziały i zasady. Oto właśnie jest głos ludzki.
Jest on najstarszym instrumentem muzycznym. Dźwięk powstaje poprzez drganie strun głosowych.
Wyróżnić możemy kilka podstawowych typów głosu ludzkiego:

Sopran - to najwyższy głos żeński lub chłopięcy (skala: h-c3)

Mezzosopran - to średni głos żeński lub chłopięcy (skala:g-a2)

Alt - to niski głos żeński lub chłopięcy (skala:e-e2)

Tenor - to wysoki głos męski (skala: c-c2)

Baryton - to średni głos męski (skala: A-g1)

Bas - to najniższy głos męski (skala: C-c1)



Tu zamieszczam kilka przykładów, aby ułatwić przyswojenie powyższej wiedzy.

1. S.Moniuszko - Pieśń "Prząśniczka" ( sopran+fortepian)
https://www.youtube.com/watch?v=CTM37-rbFAE

2. S.Moniuszko - Straszny dwór - Aria z kurantem (tenor+orkiestra)
https://www.youtube.com/watch?v=BZBOJ45h7nA

3. S.Moniuszko - Pieśń "Dziad i baba" (baryton+fortepian)
https://www.youtube.com/watch?v=HB5OFJ5hm90

środa, 9 kwietnia 2014

Elementy dzieła muzycznego

Witam.
Dziś chciałbym powiedzieć kilka słów dotyczących elementów dzieła muzycznego.
Czymże zatem one są?
Każde dzieło muzyczne, czy to duże, czy też zupełnie maleńkie, złożone jest z pewnych podstaw, pewnych nieodzownych składników, które to dopiero budują daną kompozycję, twór.
Jakie zatem można wyróżnić elementy dzieła muzycznego?

Rytm - to uporządkowany ruch dźwiękow, z których każdy ma określony czas trwania.

Melodia - tworzy ją szereg dźwięków różnej wysokości zorganizowanych rytmicznie.

Metrum - porządkuje przebieg rytmu za pomocą akcentów.

Harmonia - to równoczesne brzmienie co najmniej trzech głosów .

Dynamika - to siła wydobycia dźwięku.

Tempo - określa szybkość wykonania utworu. Dokładny czas trwania określa oznaczenie metronomiczne.

Artykulacja - to sposób wydobycia dźwięku.

Forma - określa budowę utworu, czyli stworzenie większej całości z małych cząstek.

Barwa - to kolorystyka dźwiękowa. Zależy od użycia instrumentu lub rodzaju instrumentów.

Frazowanie - to przebieg napięć w utworze.




Jako ciekawostkę dodam, że metronom, który wpłynął na uporządkowanie elementu tempa, a który jest obecnie niezbędnym i nieodłącznym przyrządem każdego muzyka, został skonstruowany przez Johana Nepomuka Maelzela.
Pod spodem zamieszczam obrazek tejże konstrukcji wraz z linkiem do życiorysu samego wynalazcy.










środa, 2 kwietnia 2014

Kilka słów o muzyce...

W końcu nadszedł ten dzień. Po kilku dobach od powstania bloga, pojawia się pierwszy post tematyczny. Nie przeciągając, zaczynajmy ;)

Muzyka jest organizacją struktur dźwiękowych, niekiedy bardzo prostych, niekiedy bardzo skomplikowanych. Muzyka jest jedną z głównych dziedzin wchodzących w skład sztuk pięknych. Jest to także jeden z przejawów ludzkiej kultury. Można przyjąć, że muzyka towarzyszyła człowiekowi od zarania dziejów. Pełniła rolę religijną, obrzędową, ale także rozrywkową. Była elementem tożsamości zbiorowej. Z czasem wykształciła się jako odrębna gałąź sztuki.

Głębia kultury muzycznej wydaje się niezwykle pokaźna. Odwołać się można do fletu prostego sprzed co najmniej 43 tys. lat, na którym grał człowiek neandertalski. Niestety, najdawniejsze ślady praktyki muzycznej przemawiają głównie do oczu i chociaż trudno uskarżać się na niedobór prehistorycznych instrumentów, wszystkie te znaleziska milczą, jedynie rozbudzając spory i waśnie między specjalistami pragnącymi odtworzyć dawne skale i sposoby gry. Pewne wyobrażenie o muzyce prehistorycznej przynoszą obserwacje etnologiczne. Warto jednak pamiętać, że spostrzeżenia te pozwalają jedynie na wysnuwanie hipotez.